وما کانوا مہتدین فمنھا ما یوجد تفاوُت المدارج فی أفعال الرب الکریم، والمولی
الرؤوف الرحیم، لأنہ خلق مخلوقہ علی تفاوُت المراتب، فجعل قوما مورد المراحم،
والآخرین محلّ المعاتب، وما جعلہم فی شأنہم متحدین۔ مثلا إنکم ترون
امرأۃ تموت بعلہا ویترکہا حاملۃ ضعیفۃ، فترٰی حولہا نکبۃ ومصیبۃً،
لا یُوحِّم أحدٌ وِحامَہا، ولا یحصل لہا لطرفۃ عین مَرامُہا، ولا تجد طَمْرًا للارتداء ،
ولا تمرًا للاغتذاء ، بل لا یحصل لہا جَوْبٌ تستر بہا صدرہا، فتقصد عاشبۃً
و تجعَل کمِجْولٍ جُدَرَہا، تَکنَبُ یداہا من الرحٰی، والمُخَدَّمۃ تُجرَح من شوک الفلا،
وتعیش کإماء الظالمین۔ ثم تَخدُجُ وتلِد صبیًّا نَغّاشًا مقصوعًا أعمی ناقِصَ الخِلْقۃ،
بعد شدّۃ المخاض وضِیق النفس والکُربۃ۔ فیری الصبیُّ مِن ساعۃ تولُّدہ
أنواعَ المحن والصعوبۃ، لا یحصُل خُرْسۃٌ لاءُ مِّہ النُفساء ، لیزید لبنہا ویکفی
للاغتذاء ، فیمصّ ثدیہا ثم یترک قبل الحَساء ۔ ولما بلَغ أشُدَّہ وبلغ الحُلم
وچنان افتادند کہ ہدایت نصیب نہ شد۔ پس آن کارہائے خدا تعالیٰ کہ موجب ضلالت ایشان شدند یکے از انہا تفاوت
مدارج است۔ چرا کہ خدا تعالیٰ مخلوق خود را بر تفاوت مراتب پیدا کرد۔ و قومے را در دنیا مورد رحم و قومے
دیگر را محل غضب گردانید۔ وہمہ دنیا را برحالے واحد نداشت۔ مثلاً شما مے بینید کہ زنِ
میباشد کہ شوہر او برسرش نمی ماند ومی میرد و او را حاملہ ضعیفہ میگذارد۔ وچنان بیکس مے افتد کہ کسے آرزو ہائے
بارداری او برائے او مہیا نمی کند۔ وہیچ مقصد او او را میسر نمی گردد۔ وچادرے کہنہ نمی یا بد کہ تابدان ستر خود بپوشد
و نہ یک دانہ خرما کہ خوراک کند۔ بلکہ برائے پوشیدن سینہ خود سینہ بند نمے یا بد۔ واز زمین گیاہ ناک دستہ گیاہے
میگیرد و بدان سینہ خود را می پوشد۔ و از آسیا گردانیدن ہر دو دست او متورم میشوند۔ و از خارہائے بیابان
جائے خلخال او مجروح میگردد بازیک بچہ ناقص می آورد کہ کوتاہ قد و نابینا و ناقص الخلقت می باشد
واین ہم بعد شدت درد و تنگی نفس و سخت بیقراری بظہور می آید۔ وآن پسر کہ زائیدہ است ازوقت تولد
خود محنت ہائے انواع واقسام مے بیند۔ و مادرش را غذائے زچگان میسر نمی گردد تاشیر زیادہ گردد و برائے
خوراک بچہ کافی باشد۔ پس پستانش رامی مکد و پیشتر زانکہ شکمش سیر شود باز می ایستد۔ وچون بلوغ را میرسد